کد پستی

کدپستی مجموعه‌ای از ارقام یا حروف است که برای ساماندهی و توزیع سریع‌تر مرسولات پستی در یک کشور به کار می‌رود. این کد به طور منحصر به فرد به هر واحد مسکونی، تجاری یا اداری اختصاص داده می‌شود و به عنوان جزئی از آدرس پستی شناخته می‌شود.

تاریخچه کدپستی

کد پستی در دنیا

ایده کد پستی برای اولین بار در قرن ۱۹ میلادی در اروپا مطرح شد. در آن زمان، حجم مرسولات پستی در اروپا به طور قابل توجهی افزایش یافته بود و سیستم سنتی آدرس‌دهی پاسخگوی نیازهای روز نبود. به همین دلیل، کشورهای مختلف اروپایی برای تسهیل در ارسال مرسولات پستی، سیستم‌های کدگذاری آدرس را به تدریج ابداع و اجرا کردند.

مراحل اولیه

• ۱۸۴۳: اولین سیستم کد پستی در انگلستان توسط رولان هیل معرفی شد. در این سیستم، کدها بر اساس حروف الفبا به مناطق مختلف لندن اختصاص داده می‌شد.
• ۱۸۵۹: سیستم کد پستی در فرانسه با استفاده از اعداد اجرا شد.
• اواخر قرن ۱۹: سیستم‌های کد پستی در سایر کشورهای اروپایی مانند آلمان، اتریش و ایتالیا نیز پیاده‌سازی شد.

گسترش کد پستی در جهان

• اوایل قرن ۲۰: سیستم کد پستی در سایر قاره‌ها مانند آمریکا، کانادا و استرالیا نیز معرفی شد.
• ۱۹۶۰: اتحادیه جهانی پست (UPU) با هدف ایجاد یک سیستم کد پستی جهانی، استانداردهای بین‌المللی را برای کدگذاری آدرس‌ها تدوین کرد.
• اواخر قرن ۲۰: با پیشرفت تکنولوژی، سیستم‌های کد پستی به طور کامپیوتریزه شدند.

کد پستی در ایران

ایده استفاده از کدپستی در ایران برای اولین بار در سال ۱۳۴۵ مطرح شد. در آن زمان، حجم مرسولات پستی در کشور به طور قابل توجهی افزایش یافته بود و سیستم سنتی آدرس‌دهی پاسخگوی نیازهای روز نبود. به همین دلیل، وزارت پست و تلگراف و تلفن وقت، مطالعاتی را برای پیاده‌سازی سیستم کدپستی در ایران آغاز کرد.

مراحل اولیه

• ۱۳۵۵: اولین سیستم کدپستی در ایران با ۵ رقم اجرا شد. در این سیستم، کدها بر اساس تقسیمات کشوری به استان‌ها و شهرستان‌ها اختصاص داده می‌شد.
• ۱۳۶۴: با افزایش جمعیت و گسترش شهرها، سیستم کدپستی ۵ رقمی دیگر پاسخگوی نیازها نبود. به همین دلیل، طرح گسترش کدپستی به ۱۰ رقم در دستور کار قرار گرفت.

گسترش کدپستی به ۱۰ رقم

• ۱۳۷۶: طرح گسترش کدپستی به ۱۰ رقم به طور رسمی آغاز شد. در این طرح، ۵ رقم اول کد به استان و شهر و ۵ رقم بعدی به منطقه و محل دقیق پستی اختصاص داده شد.
• ۱۳۸۰: پیاده‌سازی سیستم کدپستی ۱۰ رقمی به طور کامل به پایان رسید.

مزایای استفاده از کدپستی

تسریع در فرآیند ارسال و دریافت مرسولات

کدپستی با مرتب‌سازی نامه‌ها و بسته‌ها، فرآیند ارسال و دریافت آنها را به طور قابل توجهی سرعت می‌بخشد.

کاهش خطا در آدرس‌دهی

استفاده از کدپستی احتمال خطا در آدرس‌دهی را به حداقل می‌رساند و به توزیع صحیح مرسولات کمک می‌کند.

بهبود خدمات پستی

کدپستی امکان ارائه خدمات پستی دقیق‌تر و کارآمدتر را به مشتریان فراهم می‌کند.

کاربرد در سایر زمینه‌ها

کدپستی علاوه بر کاربرد در امور پستی، در سایر زمینه‌ها مانند ثبت‌نام اینترنتی، سرشماری، و ارائه خدمات دولتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ساختار کدپستی در ایران

کدپستی در ایران یک کد ۱۰ رقمی است که به شرح زیر ساختار بندی می‌شود:

• ۵ رقم اول: نشان‌دهنده استان، شهر و منطقه پستی است.
• ۵ رقم دوم: نشان‌دهنده کد توزیع و محل دقیق واحد پستی است.

روش‌های دریافت کدپستی

سامانه شرکت ملی پست

با مراجعه به سامانه شرکت ملی پست به آدرس https://www.post.ir/ می‌توانید با وارد کردن آدرس خود، کدپستی مربوطه را دریافت کنید.

ارسال پیامک

با ارسال شماره تلفن ثابت محل مورد نظر به سامانه پیامکی ۷۰۸۷ می‌توانید کدپستی آن محل را دریافت کنید.

مراجعه به اداره پست

با مراجعه به اداره پست محل سکونت خود می‌توانید کدپستی را به صورت حضوری دریافت کنید.

استفاده از اپلیکیشن‌های موبایل

برخی از اپلیکیشن‌های موبایل مانند نشان و بلد امکان جستجوی کدپستی را بر اساس آدرس ارائه می‌دهند.

نکات مهم در مورد کدپستی

• کدپستی هر واحد پستی منحصر به فرد است و نباید برای دو واحد مختلف استفاده شود.
• درج صحیح کدپستی در هنگام ارسال مرسولات پستی ضروری است.
• در صورت تغییر آدرس، لازم است کدپستی جدید را دریافت و به مراجع مربوطه اعلام کنید.

کاربردهای کدپستی

• ارسال مرسولات پستی: کدپستی نقش مهمی در توزیع سریع و دقیق مرسولات پستی دارد.
• ثبت‌نام در سامانه‌های مختلف: بسیاری از سامانه‌های دولتی و خصوصی برای احراز هویت و ارائه خدمات، کدپستی را از کاربران خود دریافت می‌کنند.
• خرید آنلاین: درج کدپستی در فرآیند خرید آنلاین، برای ارسال دقیق و سریع سفارشات ضروری است.
• خدمات بانکی: برخی از خدمات بانکی مانند افتتاح حساب و دریافت کارت بانکی، به کدپستی نیاز دارند.
• ارائه خدمات دولتی: برای دریافت برخی از خدمات دولتی مانند وام و یارانه، ارائه کدپستی الزامی است.

جستجوی کدپستی با پیمایش نقشه